بررسی تنوع ژنوتیپهای گل محمدی (.Rosa damascena Mill) غرب ایران درتولید اسانس

گل محمدی (Rosa damascena Mill. )   برخی از مناطق غربی کشور،  در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در  یک طرح بلوکهای کامل تصادفی کشت گردید. تعداد هفت ژنوتیپ از نظر تعداد اجزاء مختلف گل (گلبرگ، پرچم و مادگی) در سالهای 1383-1382مورد ارزیابی قرار گرفتند. ژنوتیپها برای تعداد گلبرگ، تعداد پرچم و تعداد مادگی اختلاف معنی‌داری نشان دادند، و مقایسه میانگینها،  ژنوتیپها را برای  هریک از صفات فوق به ترتیب در 7، 8 و 8 (در سال1382 ) و 6، 8 و 7 (در سال1383 )  گروه مجزا قرار داد. همچنین نمونه های مورد بررسی از نظر محصول گل،  درصد و عملکرد اسانس در سال 1382 مورد ارزیابی قرار گرفتند، کهاز نظر میزان اسانس اختلاف قابل ملاحظه‌ای را نشان دادند.  بر اساس نتایج بدست آمده آذربایجان غربی با 39/6158 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد گل را نشان داد. اما، از نظر درصد اسانس استخراج شده  به روش تقطیر با آب، بیشترین مقدار (0.025 درصد) در ژنوتیپ کردستان و کمترین میزان (0.008درصد)  در ژنوتیپ آذربایجان غربی مشاهده شد. بدین ترتیب با منظور نمودن پارامترهای فوق، گل محمدی با مبدا کردستان با میزان تقریبی 729.01 گرم در هکتار، بیشترین عملکرد اسانس و پس از آن ژنوتیپ زنجان با 0.015 درصد اسانس، عملکردی را در حدود 32 .610گرم در هکتار از خود نشان دادند. در صورتی که علیرغم عملکرد نسبی زیاد گل در ژنوتیپهای آذربایجان غربی و ایلام، عملکرد  اسانس کمتری در آنها مشاهده گردید. با توجه به اهمیت اسانس به عنوان مهمترین فرآورده  در کشت وکار و تجارت گل محمدی، گزینش ژنوتیپها در جهت تولید ارقام پر محصول،  به ویژه  از نظر کمیت و کیفیت اسانس، در اصلاح ژنتیکی گل محمدی از  اولویت خاصی برخوردار می‌باشد.